You are here

Dili, 26 Setembru 2014 - UNFPA komemora loron Mundial kontrasepsaun-Ida nee O nia Moris, Ida nee O nia Futuru

Loron Mundial Kontrasepsaun komemora tinan-tinan iha loron 26 Setembru. Kampanya annual ne'e ho objetivu atu kria mundu ida iha nebe kada isin rua ne'e ho hakarak no ida nee fo hanoin fali kona ba komitmentu nebe trasa ona husi komunidade global atu habelar asesu ba informasaun no  metodu planefikasaun familiar ba feto no kazal sira. Tema ba komemorasaun tinan ida nee mak: "Ida nee O nia Moris, Ida nee O nia Futuru."

Iha Timor-Leste menus metade husi kazais sira expresa nesesidade ba planeamentu familiar mak hetan. Husi estimasaun, rihun 9,000 feto kaben nain ho idade 25 mai kraik, ne'ebe espresa sira nia hakarak atu fo spasu ou limita kous oan iha futuru, hitu hosi sanulu, pursentu 70, (feto 6,500) iha nesesidade ida hodi la alkansa planeamentu familiar nebe aas tebes iha rejiaun Azia Pasifiku. Atu responde ba la  alkansa nesesidade nee, Instituto Nacional da Saude (INS), Ministeriu da Saude, estabelese ekipa Master Trainers atu fo treinamentu ba pesoal saude no habelar mos ba ema individu no kazais sira ba asesu akonseliamentu no servisu planeamentu familiar nian.

NFPA no Aliansa Internasional da Saude (HAI) foin lalais nee suporta ToT nebe organiza husi INS ba pesoal saude 19 nebe servisu iha Ministeriu da Saude (MdS), HAI, HADIAK, no Marie Stopes International (MSI). Treinamentu ToT nee suporta husi master trainer nain 5 husi Indonesia (3 husi Jaringan Nasional Pelatihan Klinis (JNPK) no 2 husi Badan Pengembangan dan Pemberdayaan SDM Kesehanta, Jakarta (BPPSDM). Treinadores sira kompleta sira nia treinamnetu iha semana nee ba pesoal saude 23 nebe mai husi distritu 12.

Servisu planeamentu familiar konstitui direitu baziku ba feto sira atu hili no signifika sira nia abilidade atu planu sira nia futuru ho diak liu tan. Baihira feto ida bela halo planu ba nia isin rua, nia foti tiha ona desizaun moris nian nebe mak efetivu no garantia kapasitasaun husi nia aan rasik no mos ba nia familia.

""Ida nee O nia Moris, Ida nee O nia Futuru."

UNFPA, the United Nations Population Fund, is the lead UN agency for delivering a world where every pregnancy is wanted, every birth is safe, and every young person's potential is fulfilled.

###